Амаль 90 гадоў таму, у 1934 годзе, пабываўшы на міжнародным кангрэсе географаў у Варшаве, знакамітая амерыканская даследчыца і падарожніца Луіза Арнер Бойд здзейсніла трохмесячнае падарожжа па землях так званых Усходніх Крэсаў. На аўтамабілі яна праехала ад польскага Пшэмысля праз Львоў, Ковель, Кобрын, Пінск, Клецк, Нясвіж і Слонім да Вільні. Яе фатаграфіі і нататкі пра землі цяперашніх Беларусі, Польшчы, Украіны і Літвы могуць расказаць многае пра побыт людзей, што засялялі рэгіён у міжваенны перыяд. Асаблівую ўвагу падарожніца надала беларускаму Палессю, Прыпяці і яе прытокам, а таксама сталіцы рэгіёна — Пінску. Мы ўжо публікавалі здымкі Луізы Бойд, зробленыя ёю на пінскім рынку. А сёння прапануем вам паглядзець на побыт жыхароў Палесся ў міжваенны перыяд, які захавала на сваіх фотаздымках падарожніца, — як і мінулым разам, суправадзіўшы іх яе арыгінальнымі подпісамі.
Паруснік на рацэ Піна ля Пінска. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Прыпяцкія балоты, 1 кастрычніка 1934 года. Дамы ўздоўж набярэжнай познім вечарам. Людзі тут валодаюць участкамі, і межы ўласнасці пазначаныя ўздоўж набярэжнай індыкатарамі. Яны вымяраюць сваю ўласнасць па «шыры» (то-бок па даўжыні берагавой лініі. — Заўв. рэд.). Яны кажуць: «У мяне столькі шыры», замест таго каб вымяраць у акрах (мера плошчы ў краінах былой брытанскай імперыі. — Заўв. рэд.). Злева жанчына мые бялізну. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Кудрычы, 1 кастрычніка 1934 года. Жанчына і яе маленькі сын стаяць каля збожжасховішча. У будынка плеценыя сцены для вентыляцыі, дах зроблены з саломы з балотнага трыснягу. Справа на пярэднім плане — драўляны інструмент для апрацоўкі ільну. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
На дарозе ў вёску Пінкавічы, 2 кастрычніка 1934 года. Грэка-каталіцкая царква. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Хатынічы, 7 кастрычніка 1934 года. Буйны план мужчын з вёскі. У мужчыны злева — доўгая барада, у мужчыны ў цэнтры — вусы, мужчына справа чыста паголены. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Пінскі штомесячны рынак, 3 кастрычніка 1934 года. Боты каштуюць 5 злотых. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
За 8 кіламетраў на ўсход ад Кобрына па дарозе ў Пінск, 29 верасня 1934 года. Дарога ў стадыі будаўніцтва. Злева на пярэднім плане аўтамабіль «Пакард» (на гэтай машыне Бойд перасоўвалася па сушы разам з польскімі географамі Станіславам Гажухоўскім і Вандай Рэвеньскай. — Заўв. рэд.). Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Вятрак на захад ад Ружан, 9 кастрычніка 1934 года. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
За 5 кіламетраў на поўнач ад шашы Варшава — Масква па дарозе ў Клецк, 8 кастрычніка 1934 года. Вуллі ў старых бярвёнах ў фруктовым садзе. Гэта вельмі стары метад развядзення пчол. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Параход на рацэ Ясельда на ўсход ад Пінска, 1934 год. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Жанчыны вёсламі кіруюць лодкай у Пінску, 2 кастрычніка 1934 года. Груз — бярозавыя бярвёны даўжынёй 60−80 сантыметраў. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Прыпяцкія балоты. Селянін перавозіць каня і сталёвы плуг на вялікай лодцы з адной часткі свайго ўчастка на востраве ў іншую. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Рыбак на прыпяцкіх балотах. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Каровы плывуць па рацэ Струмень (рукаў Прыпяці) недалёка ад Пінска. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Прыпяць, 2 кастрычніка 1934 года. Жанчыны з лодкі мыюць бялізну. Злева — слупы плота. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Па дарозе ў Хатынічы, 7 кастрычніка 1934 года. Партрэт жанчыны ў нацыянальным касцюме. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Вёска Кнубава, 2 кастрычніка 1934 года. Свіран. Злева дзве жанчыны з ільном, які яны мнуць. Справа — драўляная барана. Стагі жыта. Гэтыя людзі былі добра забяспечаныя. У іх было чыста, дзеці насілі добрую вопратку. Яны былі грэка-каталікамі. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
За 70 кіламетраў на ўсход ад Івацэвічаў, 8 кастрычніка 1934 года. На воз пагружаныя ствалы дрэваў, якія злучаюць заднія колы з пярэднім. Злева — пярэдняя частка іншага воза. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Могілкі вёскі Тупчыцы, 5 кастрычніка 1934 года. Высокія нефарбаваныя крыжы без імёнаў і апазнавальных знакаў. Бярвёны адзначаюць месца, дзе ляжыць цела. На крыжах расце мох. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Пінск, 30 верасня 1934 года. Баржа з сенам. На заднім плане вазы для пагрузкі сена і нізкія аднапавярховыя будынкі, павернутыя да набярэжнай. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Від на Прыпяць з набярэжнай Пінска, 30 верасня 1934 года. Злева — параход, які выкарыстоўваўся для перавозкі грузаў і пасажыраў па рэгулярным маршруце праз балоты да мяжы з Расіяй (СССР. — Заўв. рэд.). Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Пінскі штомесячны рынак, 3 кастрычніка 1934 года. Жыхары Палесся на сваіх лодках уздоўж набярэжнай. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Штомесячны рынак Пінска, 3 кастрычніка 1934 года. Таварная крама на Рынкавай плошчы каля набярэжнай. Ганчарныя, драўляныя вырабы выстаўленыя на ходніках і вуліцах. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Пінскі штомесячны рынак, 3 кастрычніка 1934 года. Вазы з пачкамі бяросты для сандаляў (лапцяў. — Заўв. рэд.). Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Пінскі штомесячны рынак, 3 кастрычніка 1934 года. Фурманка на галоўнай вуліцы. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Пінск, 30 верасня 1934 года. Пасажырскі катар на прыстані на пярэднім плане. Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША
Баржа з драўнінай набліжаецца да Пінска, 30 верасня 1934 года. Многія з гэтых баржаў прыходзяць з мяжы з Расіяй (СССР. — Заўв. рэд.). Фота: Луіза Арнер Бойд, з калекцыі ўніверсітэта Вісконсін-Мілуокі, ЗША